Vitamine B12

In Nederland is/was parenterale behandeling van vitamine B12-deficiëntie gebruikelijk. Uit onderzoek blijkt orale behandeling in een dosering van 1000 μg vitamine per dag even effectief als parenterale suppletie⁸. Dit geldt zowel voor het verhogen van de vitamine B12-spiegel als in het bereiken van klinische eindpunten. Ook bij ontbreken van intrinsic factor is er bij orale suppletie voldoende opname vanuit de darm door diffusie.

In de 1^e  lijn orale behandeling behalve bij:

• een Vitamine B12 gehalte < 100 pmol/l (is een duidelijke deficiëntie). De werkgroep raadt aan eerst “op te laden” met 10 injecties en daarna over te gaan op orale behandeling.  
• slikproblemen, moeite met therapietrouw of bij ernstige klinische symptomen.

Voor de patiënten die bariatrische chirurgie hebben ondergaan zie MCC werkafspraak “Bariatrische chirurgie”.

 

De keuze voor orale of parenterale behandeling wordt bepaald in overleg tussen huisarts en patiënt.

Bij onderhoudsbehandeling is controle van bloedspiegels niet nodig⁸.

Als de oorzaak van de deficiëntie niet te herstellen is, dient therapie levenslang te worden voortgezet.

NB 1: Vitamine B12 tabletten worden (nog) niet vergoed door de zorgverzekeraars.

 

NB 2: In de praktijk wordt een vitaminedeficiënte bij jonge mensen vaker dan we verwachten

veroorzaakt door een tekort in de voeding. Indien dit wordt vermoed, dan kan men na 3 maanden orale behandeling  een vitamine B12 spiegel bepalen en als deze voldoende is de orale substitutie achterwege laten. Blijkt bij een controlebepaling na 3 maanden de spiegel nog steeds normaal, dan is patiënt waarschijnlijk beter gaan eten.

NB 3: Metformine kan een vitamine B12 deficiëntie veroorzaken. Het is daarom aan te raden om alle patiënten, die Metformine gebruiken, elke 3 jaar te screenen op vitamine B12 deficiëntie¹⁴ .

1. Pernicieuze anemie (kwaadaardige anemie) 15-20%
Door een tekort aan intrinsicfactor kan Vitamine B12 niet worden opgenomen. Dit is het geval na een maagresectie, bij bypasschirurgie van de maag, bij een chronische gastritis, een Helicobacter geassocieerde gastritis, een auto-immuun geassocieerde gastritis (antilichamen tegen parietaalcellen) en bij antilichamen tegen intrinsic factor

 

2. Malabsorbtie op andere basis 60-70%
Mogelijke oorzaken zijn: een tekort in de voeding, onvoldoende maagzuur en pepsine, aandoeningen met een verminderde speeksel productie (Sjogren), een pancreasinsufficiëntie, bacteriele overgroei en alle aandoeningen van het terminale ileum. Protonpompremmers en Metformine kunnen ook tot malabsorptie leiden.

Bekijk hier de volledige werkafspraak